De meeste bedrijven hebben leiders met sterke operationele vaardigheden. Daarmee leiden ze de organisatie en houden ze de productie op peil. Toch hebben ze vaak een kritische tekortkoming: ze missen de know-how, ervaring en het vertrouwen dat nodig is om ‘ongestructureerde problemen’ op te lossen. Dat zijn problemen met een onduidelijke oorzaak, die moeilijk of onmogelijk oplosbaar lijken.
Bijna elke organisatie krijgt te maken met ongestructureerde problemen. Het oplossen van dergelijke problemen vereist vaak dat de manier van zakendoen fundamenteel verandert. En daar schieten veel leiders tekort. Uit onderzoek van PricewaterhouseCoopers blijkt dat slechts acht procent van leiders echt een strategische leider te noemen is, met de vaardigheden om effectief transformaties te leiden.
[bctt tweet=”Hoe ontwikkel je leiders die je organisatie kunnen begeleiden in tijden van fundamentele verandering? Bekijk tien principes van strategisch leiderschap.” username=”Grouve”]
Echte strategische leiders beschikken over een aantal gemeenschappelijke persoonlijke eigenschappen, waaronder:
- Ze dagen de overheersende visie uit, zonder woede of cynisme uit te lokken.
- Ze zien zowel het grote plaatje als details (ze zien de bomen én het bos).
- Ze veranderen van koers als de gekozen strategie niet werkt.
- Ze staan open voor verandering en dragen hun visie graag uit.
- Ze betrekken medewerkers, maar nemen ook de leiding als dat nodig is.
- Ze stellen zich nederig op en hebben respect voor anderen.
En wat doe je als je leider over onvoldoende kwaliteiten beschikt om grote transformaties te beheren? Dan trekken bedrijven vaak leiders van buitenaf aan. Daar is op zich niets mis mee, maar in de praktijk blijkt dat het succes van een grote verandering waarschijnlijker is wanneer deze van binnenuit wordt geleid. De volgende 10 principes kunnen helpen het potentieel van strategisch leiderschap in de onderneming te ontgrendelen:
Principe 1: Verdeel verantwoordelijkheid
Strategische leiders stellen mensen op alle niveaus in de organisatie in staat beslissingen te nemen. Deze verdeling van verantwoordelijkheid geeft potentiële strategische leiders de mogelijkheid om te zien wat er gebeurt als mensen risico’s nemen. Het verhoogt ook de collectieve intelligentie en de veerkracht van de organisatie. Ook zie ik vaak dat je op die manier als leider zelf meer mogelijkheden hebt om je te focussen op andere zaken. Voorkom dat je als leider gaat micromanagen.
Principe 2: Wees eerlijk en open over informatie
Werknemers hebben een brede basis van informatie nodig om strategische leiders te worden. Dat is een van de principes achter ‘open-book management’: een methode waarbij je medewerkers inzicht geeft in de cijfers en medewerkers en aangeeft waarom medewerkers bepaalde dingen doen.
Traditioneel gezien hebben grote organisaties een managementstructuur waarin de informatiestroom naar beneden juist beperkt wordt. Het probleem hierbij is dat mensen beslissingen nemen, zonder te weten welke factoren van belang zijn voor de strategie van de onderneming. Bovendien ondermijnt het missen van informatie het vertrouwen in het uitdagen van een leider. Transparantie zorgt juist voor een dialoog over de betekenis van informatie en een verbetering van dagelijkse praktijken. Strategische leiders weten dat eerlijkheid en openheid nieuwe kansen voor groei oplevert.
Principe 3: Creëer paden voor innovatie en nieuwe ideeën
Bron: Unsplash
Geef mensen de kans om hun eigen ideeën uit te werken. Hoe vaak is het niet zo dat je een idee vertelt en dan vindt men het zogenaamd niks, maar drie weken later hoort de medewerker zijn idee als hét goede idee in een iets andere vorm terug van de manager of directeur. Dan gaat het tegen je keren. Laat mensen hun ideeën opperen geef hen daarvoor ook de credits. Zo gaat iedereen zich betrokken voelen in de organisatie.
Strategische leiders bieden medewerkers de kans om hun innovatieve denken naar de oppervlakte te brengen. Deze benadering verschilt duidelijk van die van traditionele bedrijfsculturen, waarin de inbreng van nieuwe ideeën beperkt is tot de directe manager van een persoon. De manager kan de waarde van het idee blokkeren en het enthousiasme van de innovator onderdrukken. De beste kansen gaan zo verloren.
Strategische leiders zorgen voor een verscheidenheid aan kanalen die innovatief denken stimuleren, zoals forums waarin mensen ideeën presenteren, leerwerkplekken waarin veelbelovende denkers voor nieuwe inzichten zorgen, interne cursussen of omgekeerde mentoring – waarbij jongere medewerkers hun kennis van nieuwe technologie delen.
Principe 4: Maak het veilig om te falen
Veel bedrijven staan hun medewerkers toe om fouten te maken en op die manier sneller te leren. Dat werkt vaak goed. Totdat er echt iets ernstig fout gaat, met echte verliezen tot gevolg. Het meest gevreesde telefoontje in het bedrijfsleven begint vaak met de vraag: “Wie heeft deze beslissing goedgekeurd?” Grote mislukkingen zijn simpelweg onaanvaardbaar binnen de meeste organisaties. En degenen die falen, lijden vaak in termen van promotie en beloning, of erger. Strategische leiders leggen de acceptatie van falen vast en hebben de bereidheid om falen vroeg toe te geven.
Strategische leiders leren niet alleen van inspanningen die slagen. Ze herkennen het soort falen dat uiteindelijk tot successen leidt.
[bctt tweet=”Strategische leiders leren niet alleen van inspanningen die slagen. Ze herkennen het soort falen dat uiteindelijk tot successen leidt.” username=”Grouve”]
Principe 5: Vind strategen in de eigen organisatie
Vragen stellen is in mijn ervaring hierbij het belangrijkste. Als je vragen durft te stellen, kom je verder. Geef potentiële strategische leiders de gelegenheid elkaar te ontmoeten en werken met hun collega’s in de hele organisatie, maar de eerste stap is om ze te vinden. Strategische leiders zijn zich misschien niet van hun kenmerkende eigenschappen bewust, maar anderen in hun team en hun managers herkennen hun unieke talenten vaak wel.
Wie zijn de mensen die echt lijken te begrijpen wat de organisatie nodig heeft en weten wat er gedaan moet worden om daar te komen? Dit kunnen overigens ook mensen zijn die niet traditioneel populair zijn. Ze hebben de neiging om de status quo te bevragen, uit te dagen en te verstoren. Dat maakt andere mensen onrustig. Breng de potentiële strategische leiders vervolgens samen en nodig ze uit om van elkaar te leren.
Principe 6: Leer in de praktijk
Ervaringsmanagement is naar mijn mening de beste manier. Een verhaal uit een theoretisch boekje slaat lang niet zo goed aan. Echte strategische leiders leren daarom vooral op basis van ervaringen. Kies dus niet voor klassikale of theoretische cursussen, maar voor leren in de praktijk. Je hebt praktijkervaring nodig om je potentieel waar te maken. Breng bijvoorbeeld een team van potentiële strategische leiders samen en geef hen een gezamenlijke opdracht: verzin een compleet uitgewerkte opdracht om bepaald probleem op te lossen of nieuwe manieren en mogelijkheden te bedenken. Geef ze ook een budget en een deadline.
Leestip: Uw personeelsbestand staat open voor verandering, veel meer dan u denkt
Principe 7: Neem bewust mensen aan
Strategische leiders durven mensen in te huren die anders zijn dan henzelf. Je kunt namelijk die aardige kerel wel inhuren, maar misschien heb je die nu net niet nodig om een transformatie door te maken. Hoe gaan mensen om met problemen? Dát is belangrijk. Zorg voor een andere visie en benadering dan die van jezelf. Ga op een andere manier naar een probleem kijken door iemand (tijdelijk) in te huren. Streef naar diversiteit en test hoe sollicitanten reageren op specifieke, echte situaties. Onderzoek hoe kandidaten in andere organisaties gepresteerd hebben en neem interviews af die dieper ingaan op hun psyche en vaardigheden. Hebben ze het vermogen om details te zien en tegelijkertijd visionair te zijn over strategische doelen? Geef hen ook het gevoel dat ze kunnen experimenteren, dat de organisatie openstaat voor verandering en verschillende visies.
[bctt tweet=”Strategische leiders durven mensen in te huren die anders zijn dan henzelf. Je kunt namelijk die aardige kerel wel inhuren, maar misschien heb je die nu net niet nodig om een transformatie door te maken.” username=”Grouve”]
Principe 8: Pas al je (levens)ervaring toe
Strategische leiders begrijpen dat ze moeten putten uit alles wat ze in hun leven hebben geleerd. Maak gebruik van al je interesses, ervaringen en passies om innovatieve oplossingen te bedenken. Moedig andere mensen in de organisatie aan hetzelfde te doen. Strategische leiders creëren een omgeving met minder stress, doordat niemand zich anders hoeft voor te doen dan ze zijn. Dit creëert een eerlijke en authentieke omgeving waarin medewerkers hun motivaties en capaciteiten delen.
Principe 9: Neem de tijd om na te denken
Bron: Unsplash
Waarom heb je een bepaald besluit genomen? Wat zijn de gevolgen en wat zou je de volgende keer anders doen? Reflectie helpt je te leren van je fouten en geeft je de mogelijkheid om ambities waar te maken. Veel leiders zijn vaak verstrikt in de druk van het moment. Wanneer je de tijd neemt om afstand te nemen en na te denken, kan dat de ruimte bieden om nieuwe mogelijkheden te zien. Strategische leiders denken constructief en geven ook andere medewerkers de tijd en mogelijkheid voor reflectie. Pas wel op dat je van reflecteren geen doel op zich maakt. Laat het echt een groter doel dienen.
Principe 10. Zie leiderschapsontwikkeling als een voortdurend proces
Ik vraag regelmatig aan leiders wanneer zij voor het laatst een boek hebben gelezen of cursus hebben gedaan om een betere leider te worden. Dan schrik ik toch vaak. Mensen zijn over het algemeen te weinig bezig zichzelf te ontwikkelen. Jezelf blijven ontwikkelen is echt belangrijk. Elke keer pik je daar toch weer wat van op. Leergierigheid geeft bovendien ook ruimte om open te staan voor minder voor de hand liggende oplossingen of ideeën.
Daarnaast stellen strategische leiders zich nederig op. Ze weten dat leren en ontwikkeling nooit klaar is, hoe ervaren ze ook zijn. Ze geven toe dat ze kwetsbaar zijn en niet alle antwoorden hebben. Ook erkennen ze dat andere mensen dan zijzelf in sommige omstandigheden de expert zijn. Op die manier maken strategische leiders het voor anderen gemakkelijk om hun ideeën met hen te delen.
Conclusie
Het vermogen om een organisatie te transformeren temidden van maatschappelijke en zakelijke uitdagingen en verstoringen is essentieel voor het succes van een organisatie, misschien zelfs essentieel om in de toekomst te overleven. Door de 10 bovenstaande principes te volgen, maak je de weg vrij voor het ontwikkelen van strategisch leiderschap en geef je jezelf en anderen de vaardigheden en invloed die leiden naar succes.
[bctt tweet=”Het vermogen om een organisatie te transformeren temidden van maatschappelijke en zakelijke uitdagingen en verstoringen is essentieel voor het succes van een organisatie, misschien zelfs essentieel om in de toekomst te overleven.” username=”Grouve”]
Wellicht ook interessant voor je:
Een Winnende Strategie: Topsporters Inzetten voor Succes in het Bedrijfsleven
Door: Gerard Grouve Topsporters en bedrijfsprofessionals hebben meer met elkaar gemeen dan je op het eerste gezicht zou denken. Terwijl ze misschien op het eerste gezicht verschillende werelden vertegenwoordigen, zijn er veel kwaliteiten en ervaringen die beide velden...
Wat Succes Echt Betekent: Innerlijke Groei als Sleutel tot Duurzaam Succes
Door: Gerard Grouve In de drukte van het dagelijks leven is het gemakkelijk om in de val te lopen van het najagen van succes zoals de maatschappij dat voorschrijft: carrière, titels, financieel gewin en materieel bezit. Maar hoe vaak staan we stil bij wat succes echt...
Waarom consistentie in merkcommunicatie cruciaal is voor succes
Door: Gerard Grouve In de huidige, uiterst competitieve wereld waar elk detail ertoe doet, is de manier waarop een merk communiceert een van de belangrijkste elementen voor zakelijk succes. Consistentie in merkcommunicatie vormt de basis voor hoe een bedrijf wordt...