Associeert u het begrip ‘expertise’ met managers en leiders met grote prestaties en uitmuntende leiderschapscapaciteiten? Dan heeft u het meestal bij het rechte eind. Bij het bestuderen van topmanagers over de afgelopen tien jaar, blijkt echter dat diezelfde expertise de prestaties op twee belangrijke manieren ernstig kan belemmeren.
In de praktijk kan het hebben van een expertise op een bepaald vakgebied er namelijk voor zorgen dat u relevante nieuwe ontwikkelingen in uw markt niet ziet, of deze niet als bedreigend ervaart. Ook denkt men vaak dat expertise op het ene vakgebied automatisch betekent dat u ook uitblinkt op andere gebieden.
“Sommige experts realiseren zich niet, of zijn zich er niet bewust van dat andere mensen hun eigen mening tegenover hen niet durven te geven. Ze blokkeren een ander bewust of onbewust.” – Gerard Grouve
De expertiseval
Bron: Pixabay
Deze overschatting staat ook wel bekend als de expertiseval: wanneer we onszelf identificeren als expert, vernauwt onze blik. We geven fouten en tekortkomingen minder snel toe, zien de veranderingen in de buitenwereld niet en belemmeren daardoor uiteindelijk onze eigen ontwikkeling. Daarnaast distantiëren we ons van degenen ‘onder’ ons, waardoor het moeilijker wordt om hun genegenheid en vertrouwen te verdienen. En verandert de dynamiek van uw bedrijf? Dan loopt u het risico te worden omzeild of zelfs vervangen door collega’s of buitenstaanders die beter bedreven zijn in het leren van nieuwe dingen. Kortom, na verloop van tijd kan juist de expertise die tot zoveel succes heeft geleid, u ongelukkig en ontevreden maken.
“In mijn ervaring zitten de ego’s van leiders en experts hen in negen van de tien gevallen in de weg. Mensen durven vaak niet tegen de mening van een expert in te gaan. De hiërarchie binnen een organisatie overrulet de kennis. Men heeft geen zin in ‘gedoe’ en gaat daardoor voorbij aan wat goed zou zijn voor de onderneming.” – Gerard Grouve
Een paar concrete voorbeelden: leiders bij Motorola waren overtuigd van en ervaren met de Six Sigma-managementstrategie, waarmee men de kwaliteit van hun producten stap voor stap verbeterde. Door deze focus op het verbeteren van bestaande producten, misten ze de verschuiving naar digitale technologieën volledig. Daardoor viel het merk uiteindelijk dramatisch achter op hun concurrenten die digitale technologie wél omarmden.
Nog geen tien jaar later bracht Apple voor het eerst zijn iPhone uit. Sommige experts noemden de iPhone na de lancering al snel een mislukking, omdat het toestel geen traditioneel QWERTY-toetsenbord had. De toenmalige Microsoft CEO Steve Ballmer was een van deze experts. Hij had vooral veel ervaring met Windows-PC’s en hardware, waardoor hij niet openstond voor andere visies en praktijken.
“Experts zitten vaak vast in bestaande of traditionele kaders en hun eigen kennispatroon, waardoor men niet openstaat voor verandering of de verandering simpelweg niet ziet. Iets helemaal anders gaan doen valt ruim buiten de comfortzone. Hij of zij is vertrouwd met en overtuigd van een bepaalde werkwijze, product of dienst.
Het succes heeft zich in het verleden immers bewezen, dus waarom zou dat in de toekomst niet gewoon door kunnen gaan? Op dat moment grijpen disruptieve bedrijven hun kans en passeren zij de ‘experts’ die zich niet aanpassen aan de nieuwe realiteit. Experts moeten buiten hun kaders gaan en durven te denken.” – Gerard Grouve
TIP: 6 fundamentele praktische vaardigheden die elke leider zou moeten trainen
[bctt tweet=”In de praktijk kan het hebben van een expertise op een bepaald vakgebied uw prestaties ernstig belemmeren. Pas op voor de expertiseval.” username=”Grouve”]
7 waarschuwingssignalen van de expertiseval
Bron: Pexels
Voelt het soms alsof u in een creatieve sleur terecht bent gekomen? Voelt u zich ‘oud’ of heeft u het gevoel er niet meer bij te horen? Lijken anderen zich ongemakkelijk te voelen bij het uitdagen van uw aannames en ideeën? Beginnen marktontwikkelingen u te verrassen? Dit zijn slechts enkele van de waarschuwingen dat u mogelijk in de expertise-val gevallen bent:
- U bent niet bekend met nieuwe technologieën of benaderingen in uw branche.
- Wanneer iemand u vraagt waarom u of uw bedrijf dingen op een bepaalde manier doet, denkt u “dat hebben we altijd zo gedaan.”.
- Bij het nemen van beslissingen focust u vooral op hoeveel risico uw opties vormen en niet zozeer op de kansen die ze bieden.
- U ontdekt dat collega’s samenwerken op manieren die u nog niet kent of gebruikt – zoals Slack, appen in plaats van mailen en mobiel in plaats van desktop.
- U blijft dezelfde oude strategieën en tactieken voorstellen om nieuwe uitdagingen aan te gaan.
- U probeert oude oplossingen te verbeteren, in plaats van te pionieren met volledig nieuwe.
- Millennials verlaten uw team sneller dan bij andere teams in uw bedrijf.
De oplossing? Besteed tijd aan leren en groei. Durf de mindset van een beginner aan te nemen. Maar hoe? Veel leidinggevenden geven aan dat ze in de eindeloze stroom van vergaderingen, e-mails, deadlines en het halen van targets geen tijd vinden om nieuwe vaardigheden en benaderingen te leren. Een aantal trainingssessies en het lezen van boeken in uw vrije tijd is een optie, maar dit heeft meestal weinig invloed. Hoe moet het dan wel? Met de volgende strategieën vermijdt u de expertiseval.
[bctt tweet=”Veel leidinggevenden geven aan dat ze in de eindeloze stroom van vergaderingen, e-mails, deadlines en het halen van targets geen tijd vinden om nieuwe vaardigheden en benaderingen te leren. Zo lukt het u wel.” username=”Grouve”]
1. Daag uw eigen expertise uit
Experts klampen zich in het algemeen vast aan hun overtuigingen, omdat hun ego’s eraan gehecht zijn de slimste of de beste in hun vakgebied te zijn. Om dit patroon ongedaan te maken, is het goed om wat bescheidener te zijn en uzelf regelmatig aan uw intellectuele beperkingen te herinneren.
“Bij een organisatie moest er een belangrijke beslissing worden genomen, waarbij de aanwezigen hun commentaar gaven op een stuk. Binnen de raad van bestuur werd een rondje gedaan met meningen, maar de eerste die commentaar gaf werd daarop vrijwel direct ‘afgeslacht’ door een expert. De tweede die commentaar geeft voelt de bui al hangen, maar verzamelt toch de moed om zijn mening te geven. Voor een derde persoon geldt hetzelfde.
Vervolgens neemt de leider van de vergadering het woord en vertelt dat er bij een volgende vergadering geen beslissing wordt genomen, zonder dat deze drie bovengenoemde personen aanwezig zijn. Op die manier stimuleer je mensen om toch hun mening te geven en tegen een expert in te gaan. Je geeft aan dat hun mening en aanwezigheid wordt gewaardeerd.” – Gerard Grouve
Hoe zit het met uw eigen ego?
Overschaduwt u soms anderen, zodat u er zelf beter uitziet? Dicteert u oplossingen aan teamleden in plaats van te vertrouwen op hun vaardigheden? Zet u zichzelf en het bedrijf onder druk om altijd goed over te komen? Weersta de drang om voor elk succes de eer te nemen. Luister naar teamleden in plaats van hen te vertellen wat ze moeten doen. Parkeer uw auto eens ergens anders en laat uw gereserveerde parkeerplaats voor wat hij is. De kans is groot dat u tijdens de wandeling naar de voordeur met een willekeurige collega in gesprek raakt en nieuwe perspectieven krijgt.
Heroverweeg uw aannames
Test uw eigen aannames en ideeën regelmatig. Bij de start van een nieuw project of opdracht is het goed om uw veronderstellingen een voor een te analyseren. Is uw doel bijvoorbeeld het stimuleren van omzetgroei door een nieuwe geografische markt aan te boren? Wellicht gaat u er vanuit dat de markt in kwestie interessant is, uw producten of diensten er geschikt voor zijn en dat u de markt begrijpt. Maar is dat ook zo? Door te analyseren ontdekt u welke aannames kloppen en welke niet. Verander vervolgens uw strategie of aanpak.
2. Ga op zoek naar nieuwe ideeën
Bron: Pixabay
Leren vereist dat u zich openstelt voor nieuwe dingen. Maar als u een expert bent, is het gemakkelijk om intellectueel geïsoleerd te worden. Anderen dagen u niet uit of doen dit in ieder geval niet zo vaak als vroeger. Uw autoriteit neemt de druk om te leren en te groeien weg. De volgende oefeningen helpen u open te staan voor andere perspectieven, zonder afbreuk te doen aan andere prioriteiten:
- Zie uw teamgenoten als leraren.
- Boor nieuwe bronnen van talent aan.
- Ga op zoek naar een rolmodel en sta open voor feedback.
Zie uw teamgenoten als leraren
Maak elke maand een paar minuten vrij om na te denken over de belangrijkste lessen of inzichten die u door uw teamleden heeft opgedaan. Vooral van mensen wiens expertise kleiner of anders is dan die van u. Stel open vragen om hun gedachten met u te delen en moedig ze aan om u uit te dagen en feedback te geven. Neem hun opmerkingen serieus en beloon degenen die zich uit durven te spreken.
Spreek met junior collega’s over onderwerpen of kwesties die zij voor uw bedrijf belangrijk vinden. Het geeft inzicht en een ander perspectief. Het maakt u bewust van trends, technologieën of condities die voor uw markt heel relevant kunnen zijn.
“Pas geleden kwam ik een situatie tegen waarbij de jongste aanwezige als eerste zijn commentaar mocht geven. Door steeds de jongste of nieuwste medewerker het woord te geven, levert dat vaak unieke inzichten en waardevolle nieuwe perspectieven op. Het zou experts sieren wanneer ze zelf als laatste hun eigen mening geven.” – Gerard Grouve
Boor nieuwe bronnen van talent aan
Experts komen vaak creatief vast te zitten, omdat ze zich omringen met gelijksoortige mensen. Het leren van nieuwe dingen en denkwijzen is dan meestal erg lastig. Van mensen met een andere ervaringsgerichte of etnische achtergrond kunt u echter veel leren en nieuwe unieke perspectieven krijgen. Geef hen de kans om op de werkvloer hun nieuwsgierigheid en originaliteit te behouden. Ga met ze in gesprek.
Ga op zoek naar een rolmodel en sta open voor feedback
Is iemand bij uw bedrijf of in uw branche buitengewoon toegewijd aan creativiteit en groei? Zoek die persoon op, volg zijn of haar activiteiten en ga regelmatig in gesprek. Wat denkt of leest deze persoon? Wat doet hij of zij om de horizon te verbreden en op de hoogte blijven?
Daag uw collega’s uit uw denkwijze of ideeën te bekritiseren of eerlijke feedback te geven. De kans is groot dat u op nieuwe ideeën en inzichten stuit. Zoek een of twee mensen die als klankbord fungeren.
[bctt tweet=”Daag uw collega’s uit uw denkwijze of ideeën te bekritiseren of eerlijke feedback te geven. De kans is groot dat u op nieuwe ideeën en inzichten stuit.” username=”Grouve”]
3. Omarm een experimenteercultuur
Leiders en managers die vastzitten in de expertiseval zijn niet alleen blind voor nieuwe ideeën en inzichten, maar stoppen vaak ook met experimenteren en risico’s te nemen. Dit leidt uiteindelijk vaak tot hun ondergang, omdat ze zelden iets nieuws leren. Het is daarom belangrijk om de grenzen van uw comfortzone te verkennen, zelfs als u daardoor faalt.
Stel regelmatig creatieve uitdagingen voor uzelf
Wacht niet tot anderen u aansporen om te experimenteren. Verwelkom onbekende of ongewone opdrachten en zie ze als experimenten. Sta uzelf toe om uw vaste denkpatroon los te laten en probeer verschillende manieren om taken uit te voeren. Weersta de drang om nee te zeggen tegen nieuwe dingen.
Leer van uw fouten
Veel experts en managers bagatelliseren of negeren hun eigen fouten, wellicht om hun zelfbeeld te beschermen. Uitzonderlijke leiders weten dat fouten juist moeten worden erkend, vooral wanneer ze deze zelf maken. Hoe zelfbewust bent u hierin? Houd elke maand tijd vrij om te reflecteren op de fouten die u heeft gemaakt en leer ervan. Wees niet bang om uw fouten openbaar te maken. Sterker nog, bespreek ze elk kwartaal in een speciale meeting, waarin u de grootste fout beschrijft die u de afgelopen maanden heeft gemaakt. Nodig vervolgens uw teamleden uit hetzelfde te doen.
Conclusie
Uitzonderlijke leiders weten dat leren een proces is dat nooit stopt. Het is een levenslange zoektocht naar nieuwe kennis en ideeën, die u zowel nederig maakt als inspiratie biedt. Hun grootste angst is niet dat hun expertise en autoriteit worden uitgedaagd, maar eerder dat ze zelfingenomen worden. Gelukkig hebben we allemaal het vermogen om leren in ons werk in te passen.
Ontsnap aan de expertiseval door uw professionele identiteit te heroverwegen, uw veronderstellingen te controleren, te luisteren naar uw teamgenoten en de mening van anderen. Vind nieuwe rolmodellen, daag uzelf uit met nieuwe bezigheden en leer van uw fouten. Combineer uw unieke perspectief als expert met een beginnersmindset om nieuwe niveaus van creativiteit en prestaties te bereiken.
Kunt u hierbij wel wat hulp gebruiken? Grouve Management helpt met advies voor experts en uw organisatie snel effectiever en efficiënter te maken. Wacht niet langer en neem contact met ons op.
Wellicht ook interessant voor je:
Wil je jouw bedrijf transformeren? Het draait niet alleen om talent, maar om het JUISTE talent
Door: Gerard Grouve Elk bedrijf droomt ervan om te groeien, te innoveren en de concurrentie voor te blijven. Maar wat als ik je vertel dat het geheim van die transformatie niet alleen ligt in hard werken of slimme strategieën? Het draait om het vinden van het juiste...
Bedrijfscultuur: De Motor van Succes
Door: Gerard Grouve Een sterke bedrijfscultuur is veel meer dan een verzameling van waarden en normen die netjes op een poster aan de muur hangen. Het is de ruggengraat van elke succesvolle organisatie, de onzichtbare kracht die alles in beweging houdt....
Creativiteit breekt de ketenen van conventioneel leidinggeven: De opkomst van creatieve managers
Door: Gerard Grouve Stel je een werkplek voor waar elke stem telt. Waar de weg naar succes wordt gevormd door innovatieve idee‘n in plaats van starre hiërarchieën. Dit is geen utopie; dit is de realiteit die creatieve managers overal ter wereld aan het vormgeven zijn....